WORLD HERITAGE OF MANKIND • EUROPA DEEL 2-11 • ITALIË en MALTA

De hoofdstad van Malta Valetta is onlosmakelijk verbonden met de ridderorde van Sint John, beter bekend als de Maltezer Ridders. Malta kent vele bezetters, die allemaal hun sporen hebben achtergelaten. Bijna nergens anders ter wereld dan in de hoofdstad Valetta zijn er zoveel historische monumenten te bewonderen.

Op zowel Malta als Gozo, onderdeel van het Maltezer archipel vindt men de 7 Megalitische tempels. Op Gozo staan de Ggantija tempels, die bekend zijn door hun structuur uit de bronstijd. Op Malta zijn de tempels van Hagar Qin, Mnajdra en Tarxien uniek gebouwde meesterwerken gezien de beperkte mogelijkheden uit die tijd.

Aan het eind van de 15e eeuw werd de laatste hand gelegd aan de basiliek en het bijbehorende klooster Santa Maria delle Grazie. In dit klooster bevindt zich de muurschildering "Het Laatste Avondmaal" het beroemde meesterwerk van Leonardo da Vinci.

Florence werd gesticht door Romeinse oud-soldaten en bestuurd door bankiersgeslacht genaamd Medici. Uit deze tijd zijn veel artistieke meesterwerken en monumentale gebouwen gecreëerd, zoals de Santa Maria del Fiore, beter bekend als de Dom en het Uffizi museum met het wereldbekende beeld David, ontworpen door Michelangelo en de muurschildering "De Geboorte van Venus", gemaakt door Botticelli.

Napels is gesticht door Griekse bezetters maar vanaf die tijd door verschillende culturen veroverd. Om die reden zijn er diverse invloeden te vinden die de stad zo uniek maken, zoals de Santa Chiara kerk en het Castello Nuovo.

Trullo, typische bouwwerken die alleen in Zuid Italië voorkomen, zijn opvallende voorbeelden van een prehistorische techniek. Deze kalkstenen huizen met de kegelvormige daken worden nog steeds bewoond en dateren van de tweede helft van de 14e eeuw. In Alberobello zijn nog steeds meer dan 1500 van deze trulli te vinden. Ook de kerk in dit dorp is in trullistijl gebouwd.

De kustprovincie Ligurië is een landschap met grote culturele waarde. De Cinque Terre bestaat uit een nationaal park en 5 dorpjes die allen tegen een rotswand zijn gebouwd en wordt verbonden door een wandelpad, de Via dell'Amore en een spoorlijn. De vorm en ligging van de dorpen zijn uniek en passen prachtig in het omringende landschap.

Matera is het meest opvallende en intact gebleven voorbeeld van uit berg gehouwen huizen. De eerste voorbeelden stammen uit de prehistorie. De stad is in twee delen gesplitst, de oude wijk Sassi en de moderne wijk op de vlakte. In Sassi staat op het hoogste punt een kathedraal en er zijn maar liefst 155 grotkerken te vinden.

Verona is al sinds de Romeinse tijd de hoofdstad van kunst en cultuur. De Arena op Piazza Bra is op twee na grootste amfitheater ter wereld en wordt nog steeds gebruikt voor wereldberoemde operavoorstellingen. In de San Zeno basiliek met originele deuren die stammen uit de 10e eeuw vindt men nog vele fresco's uit de Renaissance tijd.

Sinds de vroege middeleeuwen werd het kustgebied van Amalfi al bewoond. In de vele dorpjes die het gebied rijk is, bevinden zich vele historische kunstwerken en gebouwen, zoals de Kathedraal van Amalfi. De omgeving is zeer vruchtbaar en staat vandaag de dag bekend om de productie van citroenen en de daarvan gemaakte plaatselijke drank Limoncello.

WORLD HERITAGE OF MANKIND • EUROPA DEEL 2-12 • DUITSLAND - Deel 2

In de prachtige Alpenvallei staat de bijzonder goed gebleven Wieskirche, een bedevaartskerk ontworpen door de architect Zimmermann. Dit juweeltje is een prachtig voorbeeld van de Rococo architectuur.

De plaatsen Eisleben en Wittenberg staan bekend om de reformist en stichter van de Lutherse kerk, Maarten Luther en zijn volgeling Melanchthon. In Eisleben staat het geboortehuis van Luther, in Wittenberg de kerk waar Luther zijn beroemde 95 stellingen op de deur had gespijkerd, die de Reformatie en zo een nieuw religieus en politiek tijdperk inluidden.

Quedlinburg, gelegen in de Harz, was in de middeleeuwen een welvarende handelsstad. De vele houten huizen en gebouwen maken Quedlinburg een bijzondere middeleeuws dorp. De St. Servatius kerk is een belangrijk meesterwerk in Romaanse stijl.

Trier is de oudste stad van Duitsland en begon als handelscentrum. De stad werd in die tijd het tweede Rome genoemd en wijst in alles op de aanwezigheid van de Romeinse beschaving gezien de grote hoeveelheid monumenten in Romaanse stijl. Trier is tevens de geboortestad van Karl Marx.

Van 1919 tot de opheffing in 1933 blonk de kunstenaarsschool Bauhaus uit in de revolutionaire wijze van lesgeven en het ontwerpen van strakke, functionele en eenvoudige meubelen. De gebouwen die zijn ontworpen door de oprichter Gropius zelf, zijn spectaculaire voorbeelden van moderne architectuur.

Slot Augustusburg en jachtslot Falkenlust zijn een van de eerste voorbeelden van de rococo architectuur in het Duitsland van de 18e eeuw en werden door de aartsbisschop van Keulen als favoriete residentie beschouwd. Het barokke tuinencomplex is tegenwoordig een authentiek park.

In het Hanzeverbond nam Goslar een zeer belangrijke plaats in, vooral vanwege de nabijheid van de Rammelsberg. Mijnen waar grote hoeveelheden erts en zilver werden gewonnen. Het middeleeuwse centrum van Goslar is perfect behouden gebleven en de mijn van Rammelsberg is tegenwoordig een uniek en groots museum.

De Dom van Speyer is in de 10e eeuw gebouwd en aan het eind van de 11e eeuw verder aangepast. De kathedraal bestaat uit 4 torens en 2 koepelgewelven met zowel oosterse als westerse invloeden, die kenmerkend zijn voor de Romeinse tijd. De Dom is grootste kerk in deze Romaanse stijl ter wereld.

De Dom van Aken ontstond uit de hofkapel van Karel de Grote en bestaat uit verschillende bouwstijlen. Van origine is de bouw geïnspireerd door de oosterse kerken, maar in de middeleeuwen werden er meer westerse invloeden toegevoegd.

In de 18e en 19e eeuw maakte Weimar een opvallende culturele welvaart mee. Veel dichters en schrijvers, waaronder Goethe trokken naar deze plaats. De welvaart uit de middeleeuwen is vooral te zien aan de hoge kwaliteit van de monumenten en de parken in het omringende gebied.

WORLD HERITAGE OF MANKIND • EUROPA DEEL 2-13 • SPANJE en PORTUGAL

In de voorstad van Lissabon werd in 1502 vlakbij de haven het Hiëremonietenklooster gebouwd, de parel van de Portugese kunst. Niet ver daar vandaan staat tevens de Toren van Belem, een eerbetoon aan de ontdekkingsreizen van Vasco da Gama.

Het Convent van Christus is gesticht door de Templar Ridderorde van Tomar en stond oorspronkelijk symbool voor De Herovering. De Orde van Christus nam het convent in 1344 over en maakte er een klooster van, de grootste van Portugal.

De weg naar Santiago de Compostella is de belangrijkste pelgrimsroute die begint in Frankrijk en staat bol van de tradities en historische symbolen. In de middeleeuwen speelde deze route een grote rol in het christelijke geloof tussen het Iberisch Schiereiland en de rest van Europa. Nog steeds lopen vele pelgrims uit alle lagen van de bevolking van Europa deze weg naar het bedevaartsoord. Het oude centrum van Santiago is vooral bekend om de kathedraal.

Ibiza is een prachtig voorbeeld van de samenwerking tussen het mariene en landelijke ecosysteem. De zeegrasvelden Posidonia spelen een fundamentele rol in de diversiteit en het behoud van het mariene leven in het Mediterrane zeegebied. De archeologische vondsten in Sa Caleta (nederzetting) en Puig de Molins (begraafplaats) laten zien dat het eiland al eeuwenlang een belangrijke plaats had in de Mediterrane economie, vooral tijdens de overheersing van de Feniciërs en Carthagen. Het ommuurde gedeelte van Ibiza-stad is een mooi voorbeeld van de overheersing en belegeringen door de eeuwen heen.

Hoog in de Pyreneeën, in de streek Alta Ribagorca ligt het kleine Vall de Boi. Zoals elk dorp in deze vallei is dit dorp tegen de steile wand gebouwd en bezit het een Romeinse kerk. Vall de Boi is omringd door een patroon van grasvelden. In het juiste seizoen worden ook de hoger gelegen hellingen als grasweides gebruikt.

In de 19e eeuw werd Sintra vooral bekend als verblijfplaats van het Portugese koningshuis. Wat ooit een klooster was, werd nu omgebouwd tot kasteel met diverse Gotische, Egyptische en Moorse stijlen en elementen uit de Renaissance tijd. De bijbehorende kasteeltuinen bevatten vele inheemse bomen en plantensoorten. In de directe omgeving zijn vele monumenten en parken te vinden en er is duidelijk te zien dat dit stadje vooral onder de adellijke mensen erg in trek was.

Porto (ook wel Oporto genoemd) is een prachtig bebouwd gebied dat vanaf de heuvel uitkijkt op rivier de Douro. De geschiedenis van Porto gaat tot 1000 jaar terug en dat is vooral te zien aan het oude centrum Ribeira met haar kathedraal en de in typisch Portugese Manuelinestijl gebouwde Santa Clara kerk. Porto is ook bekend van de portwijn.

De Azoren vormen met 9 bewoonde eilanden een archipel in de Atlantische Oceaan. De overblijfselen van de San Sebastian kerk op het eiland Ponta Delgada en de San Joao Baptista zijn unieke voorbeelden van verdedigingswerken. De hoofdstad van Terceira, Angra do Heroismo -opgenomen in de lijst van Unesco-, is in 1980 gedeeltelijk verwoest door een aardbeving en wordt nu weer herbouwd.

WORLD HERITAGE OF MANKIND • EUROPA DEEL 2-14 • FRANKRIJK - Deel 2

De Mont Saint Michel is een rotsachtig eiland omgeven door een verraderlijke zandvlakte en wordt bestempeld als het Wonder van het Westen. In de 11e eeuw werd op de top van de berg een klooster in Gotische stijl gebouwd die gewijd was aan de aartsengel Michaël. Aan de voet van het klooster en tegen de rotshelling werd later een dorpje gesticht.

Bij Arles is het goed te zien hoe een middeleeuwse stad zich heeft aangepast aan de tegenwoordige Europese beschaving. De indrukwekkende Romeinse monumenten waarvan de Arena en het Romeinse theater uit de eerste eeuw voor Christus dateren. In de 4e eeuw beleefde Arles opnieuw een gouden tijd, waaruit de thermen van Constantijn en de begraafplaats Alyscamps stammen. Arles is tevens bekend als de woonplaats van Vincent van Gogh.

Het kasteel van Chambord is in de 16e eeuw in Renaissance stijl gebouwd. Onder andere Leonardo da Vinci was betrokken bij de ontwikkeling. Het kasteel is een uniek voorbeeld van een koninklijk jachtslot en de grootste aan de Loire.

Parijs, van het Louvre tot de Eiffeltoren en Place de la Concorde tot het Grand en Petit Palais, al deze bezienswaardigheden zijn het beste te zien vanaf de Seine. De Notre Dame en de Sainte Chapelle, nu omringd door het Palais de Justice zijn ware meesterwerken in de architectuur.

Het Canal du Midi is een van de meest opvallende bouwkundige prestaties van deze tijd. Het kanaal zorgde voor het begin van de Industriële Revolutie en was oorspronkelijk bedoeld om de vaartijd van de Atlantische Oceaan naar de Middellandse Zee te verkorten. Ruim 300 bouwwerken zijn te zien langs dit 360 km lange waternetwerk, waarvan het Pont-Canal bij Béziers een van de bekendste is.

De Romeinen introduceerden in de 3e eeuw de wijnbouw in Saint-Emilion en dit werd in de Middeleeuwen steeds intensiever bedreven. Het gebied ligt aan de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. Vele historische monumenten als kerken en kloosters zijn in het landschap te vinden, maar het totale gebied is volledig gewijd aan de wijnbouw.

De Loire vallei is een adembenemend landschap met prachtige kastelen en historische dorpen, verdeeld door rivier de Loire. In de "tuin van Frankrijk" ligt het Kasteel van Chambord, het grootste jachtslot van het Loire gebied.

De lange geschiedenis van Lyon begint in de eerste eeuw voor Christus en heeft altijd een grote rol gespeeld in de politieke, culturele en economische ontwikkeling van Europa. Lyon is vooral bekend door de zijde industrie en de kathedraal St. Jean Baptiste.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Le Havre vrijwel volledig verwoest. Na 1945 werd het verwoeste gedeelte onder leiding van architect Auguste Perret weer opgebouwd en sinds 2005 toegevoegd aan de lijst van Unesco. De bouwstijlen zijn uniek door de wijze waarop de klassieke stijl met moderne architectuur is verweven, waardoor de gebouwen als origineel en vernieuwend worden gezien.

WORLD HERITAGE OF MANKIND • EUROPA DEEL 2-15 • BALKANLANDEN en ARMENIË

Dubrovnik is een havenstad in Dalmatië en wordt als een van de mooiste steden van de Adriatische kust beschouwd. Deze Parel van de Adriatische Zee bereikte in de 15e en 16e eeuw haar hoogtepunt als zeemacht. De stad werd een ommuurde vesting en ondanks een hevige aardbeving in 1667 zijn veel Gotische, Barokke en Renaissance kerken, kloosters en paleizen bewaard gebleven. In de jaren 90 werden deze monumenten door de oorlog opnieuw beschadigd, maar door Unesco worden deze volledig gerestaureerd.

Het hart van de stad Split wordt gevormd door het paleis van Diocletianus, gebouwd in het jaar 300. De nog bestaande kathedraal is in de middeleeuwen gebouwd op de resten van het mausoleum. Verder zijn er in het centrum vele Romeinse kerken, gotische paleizen en middeleeuwse verdedigingswerken te vinden.

Butrint ligt in het uiterste zuiden van Albanië vlakbij het eiland Corfu. De plaats was ooit een Griekse kolonie en is later overheerst door de Romeinen, Byzantijnen en ook korte tijd door Venetië. Door deze invloeden is Butrint een belangrijke archeologische plaats geworden met een goed bewaarde akropolis, baptisterium en de leeuwenpoort, een stadspoort uit de middeleeuwen. In 1999 besloot Unesco niet alleen Butrint maar ook de omgeving van bijna 16 ha op de lijst van werelderfgoederen te plaatsen om de vondsten te beschermen tegen plunderingen.

In de middeleeuwen was de natuurlijke haven van Montenegro een belangrijk handelscentrum. Tegenwoordig is de baai van Kotor een grote toeristische trekpleister met vele monumenten zoals Romaanse kerken en de stadswallen. In 1979 zijn veel monumenten door een zware aardbeving beschadigd. Met hulp van UNESCO is het meeste weer gerestaureerd.

De St. Jacob kathedraal in Šibenik is het bewijs van een kunstzinnig proces tussen Dalmatische en Toscaanse architecten. Drie architecten hebben een uniek bouwwerk gecreëerd. De stenen van de koepel zijn zodanig bewerkt dat ze in elkaar passen zonder gebruik van metselspecie. De buitenkant wordt gesierd door 72 gebeeldhouwde gezichten op de kroonlijst. Ook dat illustreert de succesvolle samenwerking tussen Gotische en Renaissance stijl.

Trogir is een opvallend voorbeeld van diverse culturen in een stad. Het rechthoekige straatbeeld van deze stad stamt uit de Griekse tijd. Daarna is de stad in handen geweest van de Romeinen en van Venetië. Dit is vooral te zien aan de prachtige Romaanse kerken en gebouwen in Renaissance en Barok stijl.

Het Geghard klooster bestaat uit verschillende kerken en tombes, waarvan de meesten uit rots zijn gehakt. Dit is kenmerkend voor de Armeense architectuur uit de middeleeuwen. Het complex is gelegen voor de toegang van de Boven-Azat vallei, een adembenemend landschap dat samen met het kloostercomplex Geghard en de kloosters van Haghpat en Sanahin op de lijst van UNESCO zijn gezet.

Mostar werd in de 13e eeuw gesticht en kende tijdens de Ottomaanse periode in de 15e en 16e eeuw een welvarende periode door de strategische ligging. Mostar dankt haar naam aan de Mostari, brugwachters die vanuit hun torens de houten brug bewaakten. Deze brug werd in de 16e eeuw vervangen door een stenen brug. Deze Stari Most ("Oude Brug") was een meesterwerk van de Barokke Ottomaanse architectuur.
In 1993 braken hevige gevechten uit en werd het historische centrum en de Stari Most verwoest. Tegenwoordig is Mostar door een brede weg in twee gedeeld met een Kroatisch deel in het westen en een moslimgedeelte in het oosten. Met hulp van UNESCO is zowel de stad als de oude brug weer herbouwd en in 2005 is het historische gedeelte van de stad samen met de brug tot werelderfgoed verklaard.

WORLD HERITAGE OF MANKIND • EUROPA DEEL 2-16 • POLEN en ZWITSERLAND

De Wieliczka zoutmijn is een van de oudste zoutmijn ter wereld. De mijngangen zijn in totaal ongeveer 300 km lang en gaan tot 327 m diep. Langs de route vindt men zoutsculpturen, een ondergronds meer en een kapel. Na een overstroming in 1992 is de productie van zout hier stopgezet.

In de 12e eeuw werd de stad Bern gesticht. Bern is volgens een duidelijk plan gebouwd, de stad is namelijk aan 3 zijden omringd door rivier de Aare. De oude binnenstad laat een sterk contrast zien tussen historische en moderne gebouwen. Het oude gedeelte wordt goed geconserveerd en is een exceptionele getuigenis van een verloren gegane cultuur.

De Abdij van Sankt Gallen is een perfect voorbeeld van een Karolingisch klooster. De kathedraal en de bibliotheek zijn de belangrijkste exponenten van dit complex. In de barokke bibliotheek liggen diverse manuscripten van onschatbare waarde, zoals de oudste architectonische tekening op perkament.

Het Benedictijnse klooster Sankt Johann ligt in Val Mustair, een bergdal in de Zwitserse Alpen. In het klooster zijn talloze fresco's en muurschilderingen te zien die uit 800 stammen. Deze zijn pas in 1951 tevoorschijn gekomen nadat de laag die eerder was aangebracht, werd verwijderd.

Krakow is de voormalige hoofdstad van Polen en is een van de belangrijkste en mooiste cultuursteden van midden Europa. Daarom wordt de stad ook wel het Florence van Polen genoemd. Krakow is ontstaan rondom een heuvel, Wawel genaamd. Bovenop de heuvel werd een burcht en een kathedraal gebouwd waar de Poolse koningen werden begraven. Onderaan de heuvel ligt de Drakengrot. In het centrum van Krakow bevindt zich de grootste markt van Europa.

Toen het hoofdkwartier van de Duitse ridderorde vanuit Venetië verhuisde naar Malbork, toen nog Mariënburg geheten, werd het slot uitgebreid en verfraaid. Het werd een subliem voorbeeld van een gotisch kasteel volledig opgetrokken uit bakstenen. In de 19e en 20e eeuw werd het kasteel uiterst nauwkeurig gerestaureerd met de techniek die nu heel gebruikelijk is. Na de zware beschadigingen door de Tweede Wereldoorlog is het slot opnieuw met documentatie van de vorige restaurateurs in ere hersteld.

De verstevigde muren, prikkeldraad rondom, de barakken, gaskamers en crematoria herinneren nog elke dag aan de Holocaust in de Tweede Wereldoorlog. Auschwitz was het grootste concentratiekamp van het Derde Rijk. Ruim 4 miljoen mensen, van wie 90% Joden, werden systematisch gemarteld, uitgehongerd en uiteindelijk vermoord in dit kamp, dat daardoor symbool staat voor de wreedheid tegen de mensheid.

Het oerbos van Bialowieza ligt op de grens van Wit-Rusland en Polen en is het oudst bewaarde bos dat nog in min of meer natuurlijke staat is. Het totale terrein beslaat meer dan 87.000 ha. Doordat het bos eeuwenlang de status had van koninklijk jachtterrein, zijn vele diersoorten verdwenen maar later weer opnieuw uitgezet, zoals de Europese bizon, lynxen, wolven en bevers.

WORLD HERITAGE OF MANKIND • EUROPA DEEL 2-17 • SCANDINAVISCHE LANDEN

Aan de Botnische golf ligt een van de oudste havenstadjes van Finland. Rauma is gebouwd rond een klooster, waar alleen de 15e eeuwse kerk nog overeind staat. Het is een prachtig voorbeeld van een Scandinavische nederzetting, die volledig uit hout bestaat. Ondanks de heftige brand in de late 17e eeuw zijn veel oude houten gebouwen bewaard gebleven.

De Oude Kerk van Petäjävesi, gelegen in centraal Finland, is volgens de boeken gebouwd tussen 1763 en 1765. Deze Lutherse kerk is volgens de traditionele en unieke Scandinavische wijze van hout gemaakt.

Slot Drottningholm ligt op een eiland ten westen van Stockholm en is van oorsprong een koninklijk plezierslot. De Zweedse Koninklijke familie woont hier sinds 1982. Het slottheater is een van de best bewaarde theaters van Europa. Ook het Chinese paviljoen is een aparte aanblik door de oriëntaalse elementen en gebaseerd op het paleis van Versailles.

Visby is gesticht door de Vikingen en werd in de 12e tot 14e eeuw het centrum van de Hanzesteden in Scandinavië. De ruim 3 kilometer lange stadsmuur stamt uit de 13e eeuw en is zo goed als volledig intact, evenals de ruim 200 opslaghuizen en het middeleeuwse stratenplan.

De kathedraal van Roskilde is gebouwd in de 12e en 13e eeuw en was de eerste Gotische kathedraal die van baksteen werd gebouwd. Bijna alle vorsten van Denemarken vanaf de middeleeuwen liggen hier begraven. Roskilde zelf was tot de 14e eeuw de hoofdstad van Denemarken. Hier is ook het Vikingschipmuseum te vinden. Sinds 1971 is Roskilde vooral bekend door jaarlijks het grootste popfestival van Europa te herbergen.

In de 17e eeuw werd in Roeros een kopermijn geopend. De kopermijn werd tot 1977 gebruikt en zorgde 3 eeuwen voor een bloeiende koperindustrie. De stad zelf ligt op een berg en is in 1679 volledig herbouwd nadat Zweden het dorp had verwoest in een oorlog. Een aantal houten huizen zijn nog bewaard gebleven en geven het dorp een middeleeuws karakter.

De oude werf van Bergen, Bryggen genoemd en van oorsprong Duits, is de herinnering aan de belangrijke plaats van het dorp in het Hanzeverbond van de 14e tot midden 16e eeuw. Vele branden hebben de meeste mooie houten gebouwen verwoest. Veel kelders dateren nog uit de 15e eeuw, de huizen zijn veelal later in oude stijl herbouwd.

De houten staafkerk van Urnes (de Stavkirke) ligt aan het Lusterfjord en is gebouwd in de 12e en 13 eeuw. In Noorwegen wordt de kerk de Koningin der Kerken genoemd vanwege het typisch Scandinavische houtsnijwerk met Keltische en Romaanse structuren en tradities van de Vikingen.

Öland is een Zweeds eiland in de Oostzee en het zuidelijke gedeelte bestaat vooral uit kalksteenbodem, Stora Alvaret, een prairieachtig gebied zonder bebossing. Ondanks dit unieke landschap heeft de mens zijn manier van leven hierop sinds de prehistorie aangepast.

Het Radiostation Varberg bij Grimeton in Zuid Zweden is gebouwd van 1922 tot 1924 en prachtig bewaard gebleven monument van de vroege trans-Atlantische communicatie. Het bestaat uit een lang golf zender, inclusief de zes stalen masten van 127 meter hoog waartussen staaldraad is gespannen, die functioneert als antenne. Hoewel de zender tegenwoordig weinig meer wordt gebruikt, is het materiaal zodanig onderhouden dat dit nog altijd volledig functioneert.

In het zuidwesten van Noorwegen, ten noordoosten van Bergen liggen Geirangerfjord en Nærøyfjord. Hoewel beide fjorden 120 km van elkaar af liggen zijn ze essentieel onderdeel van het Noorse fjordenlandschap. De fjorden zijn 's werelds langste en hoogste fjorden en worden gezien als archeologische hoogtepunten. Deze buitengewoon natuurlijk schoonheid is nergens zo bijzonder. Het fjordenlandschap wordt afgewisseld met gletsjers, talloze watervallen, koraalriffen, meren en enorm hoge rotswanden.

Þingvellir (Thingvellir) is het Nationale Park, waar de volksvertegenwoordiging van IJsland, AlÞing genaamd, al sinds 930 bij elkaar kwam en dit tot 1798 bleef doen. Het AlÞing fungeerde als wetgevend instituut en in Þingvellir werden dan ook vele dingen gedaan, zoals zaken doen, nieuws uit wisselen, wetten uitvaardigen, huwelijken verbinden of zelfs doodstraffen bepalen.

WORLD HERITAGE OF MANKIND • EUROPA DEEL 2-18 • GROOT BRITTANNIË en IERLAND

De gebouwen die in het park in Greenwich staan zijn voorname symbolen van de Engelse artistieke en wetenschappelijke inspanningen van de 17e en 18e eeuw. Greenwich is vooral bekend door de nulmeridiaan die dwars door de stad loopt. De tijdstandaard, de GMT, is op deze plaats afgesproken. In het park staat het Koninklijk Greenwich Observatorium, het werk van ontwerper Christopher Wren en wetenschapper Robert Hooke. De nulmeridiaan loopt dwars door dit gebouw.

Studley Royal Park is een verbluffend landgoed, dat is aangelegd rondom de ruïnes van het oude klooster Fountains Abbey en bevat tevens een neo gotisch kasteel Fountains Hall. Opvallend zijn de prachtig aangelegde watertuinen. Fountains Abbey is de grootste kloosterruïne van Groot-Brittannië.

New Lanark is een klein 18e eeuws dorp, gelegen in het sublieme Schotse landschap. In de vroege 19e eeuw zette filantroop en idealist Robert Owen een katoenfabriek op. De imposante fabriek, de ruime en goed ontworpen arbeiderswoningen en de school in het dorp getuigen nog steeds van Owen's humane denkwijze.

Het gebied rond Blaenavon in Zuid Wales getuigt nog steeds van werelds grootste producent van staal en steenkool in de 19e eeuw. Alle elementen hiervan, zoals de mijnen, de staalovens, de primitieve spoorbaan, de arbeiderswoningen zijn hier te vinden.

De Orkney-eilanden of Orkaden vormen een groep van ongeveer 200 kleine eilanden voor de kust van Noord-Schotland. 4000 jaar voor Christus vestigden zich al mensen op Orkney, getuige de prehistorische vondsten zoals Skara Brae, de steenkring van Brodgar en de tombe van Maes Howe. In de 8e en 9e eeuw werden de eilanden gekoloniseerd door de Vikingen en dit werd het centrum van hun beschaving. Deze geschiedenis van Orkney staat beschreven in de Orkneyinga Saga uit 1200.

Skellig Michael is een klooster uit de 6e eeuw, dat gebouwd is op de top van Great Skellig. Dit eiland is onderdeel van de Skellig eilanden en ligt 12 km ten westen van Ierland. Het goed bewaarde complex laat het Spartaanse bestaan van de eerste Ierse Christenen zien.

Liverpool ligt ten noordwesten van Groot-Brittannië aan rivier de Mersey. Het havengebied werd in de 18e eeuw de belangrijkste trans-Atlantische handelshaven van Groot-Brittannië en speelde een grote rol bij de slavenhandel van Europa naar Amerika. Liverpool was pionier in de ontwikkeling van moderne haventechnologie en transportsystemen en herbergt nu veel bezienswaardigheden, zoals St. George's Plateau. Uiteraard is Liverpool ook vooral bekend door The Beatles en het voetbal.

WORLD HERITAGE OF MANKIND • EUROPA DEEL 2-19 • BENELUX LANDEN

De technologische bijdrage van de inwoners van "de lage landen" om het water te bedwingen is bijzonder groot. De molens bij Kinderdijk zijn daar een prachtig voorbeeld van. In de middeleeuwen werden deze molens met scheprad gebouwd om het water uit de polder te pompen zodat deze ontgonnen en verbouwd kon worden. De omgeving bevat alle relevante elementen van deze technologie: dijken, reservoirs, pompen en een rij prachtig bewaarde windmolens.

Het Koninklijk Paleis van Brussel dateert uit de 17e eeuw en wordt gekenmerkt door de vele neostijlen en de voorgevel is volledig symmetrisch verbouwd met een groot fronton. Het Paleis heeft naast werkterrein van de koning ook een ceremoniële functie. Tevens is het Koninklijke Archief hier gevestigd.

Vanaf de 16e tot neutralisatie in 1867, was Luxemburg door haar strategische positie de grootste vesting van Europa. De burcht zelf werd door de een na de andere Europese macht uitgebreid en versterkt. De vestingwerken waren tot hun gedeeltelijke afbraak een personificatie van militaire architectuur verspreid over vele eeuwen.

Begijnen waren vrouwen die hun leven wijdden aan God en de Rooms-katholieke kerk, zonder daarvoor de eeuwige geloften af te leggen. In de 13e eeuw werden voor deze vrome vrouwen hofjes gebouwd, al dan niet ommuurd en enkel toegankelijk via een poort. De Vlaamse begijnhoven zijn hoogst uitzonderlijk en van grote waarde vanwege de perfect bewaarde staat en de diversiteit van de hofjes verspreid over heel België. Een van het grootste nog bestaande begijnhof ligt in Leuven en bevat een oppervlakte van ruim 3ha.

Het Wouda Gemaal in Lemmer in de provincie Friesland opende haar deuren in 1920. Het is het grootste nog werkende gemaal ter wereld en is representatief voor het hoogtepunt van Nederlandse bouwkundigen en architecten om de bevolking te beschermen tegen het wassende water.

In 1634 stichtten de Hollanders in de natuurlijke haven van Willemstad een groot fort om de haveningang te beschermen. Fort Amsterdam is het oudste fort van Curaçao. Achter het fort werd de stad gebouwd en vanwege het handelskarakter van deze stad zijn de diverse Europese invloeden te zien. Het historisch centrum is opgenomen op de UNESCO lijst.

Het Rietveld Schröder huis in Utrecht is door architect Gerrit Rietveld in nauwe samenspraak met mevrouw Truus Schröder ontworpen en gebouwd in 1924. De kern van wonen in dit huis is soberheid. Het huis is abstract en eenvoudig, evenals het interieur. De aaneenschakeling van horizontale en verticale vlakken met primaire kleuren laten zien dat dit een manifest was van De Stijl Groep, waar ook Piet Mondriaan lid van was.

De 4 grootste herenhuizen van Brussel - Hotel Tassel, Hotel Solvay, Hotel van Eetvelde en het huis en atelier Horta, tegenwoordig het Hortamuseum - zijn ontworpen door de architect Victor Horta, een van de eerste sleutelfiguren van de Art Nouveau beweging, ook Jugendstil genoemd. Het belangrijkste kenmerk is het gebruik van golvende ornamentele lijnen. Door het gebruik van niveauverschillen, bijzondere raampartijen, serres, trappenhuizen en glazen lichtkoepels werd op alle verdiepingen en in alle kamers licht naar binnen gebracht en zodoende een ongekend ruimtegevoel voor burgerwoningen uit die tijd.

Het Plantin-Moretus museum is een historische drukkerij in Antwerpen en stamt uit de Renaissance en Barokperiode. De naam is afgeleid van de grootste drukker en uitgever in de 16e eeuw, Christoffer Plantin en zijn schoonzoon Jan Moretus. Samen met Parijs en Venetië had Antwerpen de leiding betreft de drukkunst en staat in verbinding met de uitvinding en verspreiding van de boekdrukkunst. De drukkerij is tot 1867 in bedrijf gebleven. Het huis van de drukker is uitgerust met Vlaams meubilair en houtsnijwerk bedekt met goudleer. Ook hangen er in het museum veel schilderijen van Rubens, een goede bekende van Plantin. Naast een verzameling van ruim 30.000 boeken en een aantal authentieke drukpersen worden er ook bijna 600 manuscripten bewaard waaronder de wereldberoemde Kronieken van Jean-Froissart uit de 15e eeuw.

WORLD HERITAGE OF MANKIND • EUROPA DEEL 2-20 • DUITSLAND - Deel 3

Het Museumsinsel is een eiland in de Spree, een rivier die dwars door Berlijn loopt. De vijf musea die tussen 1824 en 1930 gebouwd zijn hebben allen hun eigen verhaal en hun eigen bouwkunst en collectie erfstukken. Elk museum is zodanig ontworpen dat elke eigen collectie daarin het beste uitkomt. De collectie wordt gezien als bijdrage aan de ontwikkeling van de beschaving op kunstzinnig en architecturaal gebied.

Kasteel Wartburg past perfect in haar beboste omgeving en wordt door velen als ideaal kasteel gezien, getuige het feit dat daar vele historische gebeurtenissen hebben plaatsgevonden. Het kasteel is op een heuvel van bijna 450 meter hoog gebouwd boven de stad Eisenach. Toen Maarten Luther door de keizer in de rijksban was gedaan, zocht hij hier zijn toevlucht. Hier heeft hij het Nieuwe Testament in het Duits vertaald.

Reichenau is een eiland in het Bodenmeer waar nu nog resten te vinden zijn van het Benedictijnse klooster Mittelzell, gesticht in 724 door de heilige Pirmin. De abdij is beroemd geworden om de Karolingische miniatuurkunst, de wetenschap en om een befaamd handschrift met tal van Romaanse woorden uit de 7e eeuw. De 3 dorpen die zich op het eiland bevinden hebben elk een eigen middeleeuwse abdijkerk.

Het Parklandschap Dessau-Wörlitz is een prachtig voorbeeld van landschapontwerpen in de Engelse stijl tijdens de Verlichtingperiode in de 18e eeuw. Het is een ensemble van steden, dorpen, parken en paleizen op 142 km2. Het parkontwerp is gebaseerd op de filosofie van Jean-Jacques Rousseau die het natuurlijke landschap een educatieve rol vond hebben.

Het Zollverein complex in Nordrhein-Westfalen bevat de complete infrastructuur van een historische steenkolenmijn. Tegenwoordig wordt het complex ook gebruikt voor concerten, exposities en theatervoorstellingen. Zollverein is tegenwoordig het belangrijkste monument van technische steenkoolwinning.

De middeleeuwse stadjes Wismar en Stralsund liggen aan de Oostzee in Noord Duitsland en waren in de 14e en 15e eeuw belangrijke handelscentra in het Hanzeverbond. In de 17e en 18e eeuw zijn de stadjes in Zweedse handen. In de 19e eeuw komen beide steden weer in Duitse handen. Grootste bezienswaardigheden zijn de karakteristieke kerken in baksteengotiek, zoals de Nicolaikirche en de St. Jacobikirche en het Raadhuis in Stralsund.

Het centrale hoogland bestaat onder andere uit de Rijnvallei. Aan de noord- en oostkant ligt het industriële gebied en in het zuiden zijn vooral landbouwgrond en de beroemde moezelwijngaarden te vinden. In het midden vindt men vooral historische dorpen, prachtig uitgestrekte landschappen en middeleeuwse kastelen die grote invloed hadden op schrijvers, artiesten en componisten.

Het Raadhuis en het standbeeld van Roland, die de vrijheid van de stad sinds 1404 symboliseert, zijn te vinden op het marktplein van Bremen. Het Raadhuis is in het begin van de 15e eeuw gebouwd nadat Bremen tot het Hanzeverbond was toegetreden. Het monument is in gotische stijl gerenoveerd met kenmerken uit de Wezerrenaissance. Na de Tweede Wereldoorlog is er naast het oude Raadhuis een nieuwe gebouwd. Op het marktplein staat tevens het standbeeld van de Bremer Stadsmuzikanten, naar het gelijknamige sprookje van Gebroeders Grimm.

Het culturele landschap van de Elbevallei bij Dresden is een streek van kastelen en paleizen, zoals het Übigau Paleis in het noordwesten en het Pillnitz Paleis ten zuidoosten van de Elbe. Dresden krijgt door haar ligging en de vele monumenten en parken de bijnaam Elbeflorenz (Florence aan de Elbe).

In de 19e en 20e eeuw werden steeds meer luxueuze villa's op de oevers gebouwd. Sommige delen van de oever worden nog steeds gebruikt voor wijnbouw. Een aantal oude dorpen hebben hun historische elementen en structuur vanuit de Industriële Revolutie behouden. Dit is bijvoorbeeld te zien aan de 147m hoge stalen brug Blauwes Wunder en de kabelspoorbaan. De passagierstoomboten (de oudste stamt uit 1879) en de scheepswerf (ca 1900) worden nog steeds gebruikt.

Het Fürst Pückler Park in Bad Moskau is een park in Engelse landschapstijl van bijna 560 ha en wordt door de rivier Neisse verdeeld in een Duits en Pools gedeelte. Het landschapspark is in opdracht van de vorst Hermann von Pückler-Muskau aangelegd die na een reis door Engeland onder de indruk was geraakt van dit landschap. In het parkcomplex liggen het oude en het nieuwe kasteel, het historische tropenhuis met cactussen, het hovelingenhuis als huidig modderbad, het Bade- und Bergpark en de in Moorse stijl gebouwde oranjerie. Het dorp Bad Muskau is opgenomen in het park en werd zo onderdeel in een utopisch landschap.
De omgeving bestaat uit de noordelijke landgrenzen van het Romeinse Rijk die in de 2e eeuw na Christus op haar grootst was. Deze landgrenzen zijn bekend als de Romeinse Limes en zijn in totaal 5.000 km lang. In Nederland loopt deze grens van Katwijk, via Utrecht en Arnhem en bij Lobith naar de Duitse grens. Langs die grens liep vroeger een weg met forten, muren, militaire nederzettingen en wachttorens waar men nu nog overblijfselen van vindt.